Gericht toewijzen van sociale huurwoningen

Sociale huurwoningen die op WoningNet staan, worden meestal toegewezen op basis van inschrijftijd. De woningzoekende met de langste inschrijftijd krijgt als eerste de woning toegewezen. Bij gericht toewijzen gaat dat anders. Een woning wordt toegewezen aan mensen die iets willen bijdragen aan de leefbaarheid van de buurt of iets extra’s willen doen voor buurtbewoners. Uiteraard moet een kandidaat voor een woning óók ingeschreven staan bij WoningNet en een passend inkomen hebben voor de sociale huurwoning.

Experiment L-flat Vollenhove

In Vollenhove liep in 2022 en 2023 een experiment voor gericht toewijzen in de L-flat. Door dit experiment is een groep met voornamelijk jongere mensen in de L-flat komen wonen. Een kwart van de vrijkomende huurwoningen waren beschikbaar voor het experiment met een maximum van 20 woningen per jaar.

De afgelopen 2 jaar kregen 35 - voornamelijk jonge - mensen op deze manier een woning in de L-flat toegewezen. De nieuwe bewoners zijn in die periode als ‘Buren voor Buren’ verschillende projecten gestart en hebben bijvoorbeeld de portiekruimten in gebruik genomen als een kinderatelier, plek voor koffiemomentjes, een spelletjesavond en andere buurtactiviteiten.

Ervaringen met gerichte woningtoewijzing

Na het experiment is door het externe onderzoeksbureau Movisie een onderzoek gedaan. De uitkomsten van het experiment zijn positief. Dat geldt voor 4 belangrijke onderdelen:

  1. Heldere spelregels voor gerichte woningtoewijzing, die gedragen worden door alle betrokken partijen (gemeente, woningcorporatie, welzijnsorganisatie, huurdersorganisatie).
  2. Gerichte woningtoewijzing moet in de praktijk (voldoende) woningzoekenden aanspreken die zich voor langere tijd willen inzetten om de leefbaarheid te versterken.
  3. Bewoners die geworven zijn via gerichte woningtoewijzing, ontwikkelen concrete activiteiten voor flat- en buurtbewoners.
  4. De inzet van bewoners die geworven zijn via gerichte woningtoewijzing levert een positieve bijdrage aan de leefbaarheid in de flat en buurt.

Verlenging experiment en uitbreiding naar Gero-flat

De betrokken partijen zijn erg te spreken over de resultaten. Ook het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) ziet dit als een mooie basis voor eventuele landelijke spelregels.

Het onderzoek geeft wel aan dat het experiment nog een vervolg verdient. Door dit te verlengen, kan duidelijk worden of er een langdurige positieve ontwikkeling is in de leefbaarheid. De gemeenteraad heeft besloten om het experiment gericht toewijzen uit te breiden naar de Gero-flat in Vollenhove. De problemen in Vollenhove beperken zich namelijk niet alleen tot de L-flat. De Geroflat is ook in eigendom van woningcorporatie Woongroen.

Gerichte woningtoewijzing is een hulpmiddel om de leefbaarheid te verbeteren in wijken met veel sociale huurwoningen. In Vollenhove is meer dan 60% van de woningen een sociale huurwoning. Hoewel er grote stappen worden gezet met het opknappen van woningen en de inrichting van de buitenruimte, is hier meer nodig. 

Belangrijk is dat buurtbewoners elkaar kennen en zich voor lange tijd inzetten voor de buurt. Bijvoorbeeld door met buurtbewoners een stukje groen te onderhouden of door activiteiten te organiseren voor buurtkinderen. Gerichte woningtoewijzing is een manier om bewoners aan te trekken die iets extra’s willen doen voor hun buren of de buurt waar zij wonen.

Kandidaten voor gerichte toewijzing moeten net als andere woningzoekenden ingeschreven staan bij WoningNet. In de woningadvertentie staat dat het om een gerichte woningtoewijzing gaat. Bij de reactie op deze woning moet de kandidaat een motivatiebrief meesturen. Een selectiecommissie bepaalt met behulp van de motivatiebrief wie een woning krijgt toegewezen. In de selectiecommissie zitten vertegenwoordigers van woningcorporatie Woongroen, welzijnsorganisatie MeanderOmnium en HuurdersPlatform Seyst.